Je hebt er vast één op school; een leerling met hevige buikpijn of hoofdpijn, waardoor de leerling met regelmaat moet verzuimen van school. Uit onderzoek in het ziekenhuis komt geen medische diagnose. Het kan zijn dat er nog aanvullend onderzoek plaatsvindt en er in een later stadium een diagnose volgt, maar er kan ook sprake zijn van SOLK: Somatisch Onvoldoende verklaarde Lichamelijke Klachten. De term SOLK gaat echter verdwijnen. Steeds vaker zal je de term ALK tegen komen.
De term SOLK was van toepassing op een groep patiënten met lichamelijke klachten waarbij psychosociale factoren een belangrijke rol spelen bij het ontstaan.
Huub had lange tijd last van hoofdpijn. De huisarts wist niet waar dit vandaan kwam en stuurde hem door naar een medisch specialist. Ook daar werd geen medische aandoening vastgesteld die de klachten verklaart. De klachten hielden aan en er trad geen verbetering op. Er was een verstoord herstelproces en daarom werd er gesproken van SOLK.
De nieuwe term ALK staat voor Aanhoudende Lichamelijke Klachten. Onder deze term vallen ook lichamelijke klachten die aanhouden na een (adequaat behandelde) ziekte. Er is dan sprake van klachten die onvoldoende verklaard worden door de lichamelijk aandoening. Volgens de DSM-5 is er sprake van “excessieve gedachten, gevoelens of gedragingen samenhangend met de lichamelijke klachten of de hiermee gepaard gaande zorgen over de gezondheid”.
Marije kreeg twee jaar geleden te horen dat ze diabetes type 1 heeft. Mede dankzij de pomp die ze ruim een jaar geleden heeft gekregen zijn haar waarden nu goed onder controle. Toch heeft ze geen vertrouwen meer in haar lichaam, is er sprake van angst voor een hypo en blijft er sprake van veel verzuim op school.
De nieuwe term ALK zal ervoor zorgen dat er bij alle aanhoudende lichamelijke klachten, aanhoudende klachten na een (adequaat behandelde) ziekte of aanhoudende klachten zonder dat er sprake is van een bekende ziekte, aandacht zal zijn voor zowel biologische, psychologische als sociale factoren. Het kind zelf staat centraal, en dat is een goede stap.
Sabine Timmers is consulent bij OZL IJsselgroep