Tess Bekkers is vierdejaars studente Pedagogiek aan Fontys Hogescholen te Eindhoven. Zij heeft haar afstudeerstage gedaan bij OZL Midden- en Oost-Brabant, onderdeel van OZL Delta. Donderdag 17 juni jongstleden is zij afgestudeerd.
Als pedagoge in spe houd ik mij dagelijks bezig met de ontwikkeling van kinderen en jongeren in de leeftijd van nul tot 24 jaar. Ik heb het afgelopen schooljaar stage gelopen bij OZL in de regio Midden- en Oost-Brabant. Ter afsluiting van mijn beroepsopleiding heb ik onderzoek gedaan naar interculturele samenwerking bij OZL.
Doel
Het doel van mijn onderzoek was om te achterhalen wat consulenten OZL kunnen doen om de interculturele samenwerkingsrelatie met Turkse, Marokkaanse en Surinaamse zieke leerlingen en hun ouders te bevorderen. Gezien het aantal personen met een niet-westerse migratieachtergrond 13,9 procent van de totale Nederlandse bevolking omvat, beperkte mijn onderzoek zich tot de drie meest voorkomende landen van herkomst. Namelijk, Turkije, Marokko en Suriname. Deze drie herkomstlanden vertegenwoordigden, logischerwijs, het grootste aantal leerlingen en ouders met een niet-westerse migratieachtergrond in het leerlingenbestand van OZL Delta.
Taal
Uit interviews met 6 consulenten OZL, een zieke leerling van Marokkaanse afkomst en haar moeder, is gebleken dat de factoren taal, attitude en visie van invloed zijn op interculturele samenwerking tussen consulenten OZL, zieke leerlingen en hun ouders. Leerlingen en ouders die de Nederlandse taal niet of weinig machtig zijn, zouden volgens consulenten OZL hun vragen, wensen en behoeften in relatie tot onderwijsondersteuning moeilijk onder woorden kunnen brengen. Consulenten OZL ervaren het aansluiten bij leerlingen en ouders daarom als lastig. Vanwege een taalbarrière ontbreekt de input waaruit gemeenschappelijkheid kan worden opgemaakt.
Attitude
Met betrekking tot de factor attitude is uit de interviews gebleken dat respondenten een open houding van consulenten OZL als bevorderend ervaren voor interculturele samenwerking. Deze houding wordt volgens respondenten opgemaakt uit het tonen van oprechte belangstelling in leerlingen en ouders door consulenten OZL. Deze betrokkenheid nodigt uit tot het delen van kennis en ervaring. Educatief partnerschap betreft immers het gezamenlijk optrekken van ouders en school bij pedagogische en didactische vraagstukken.
Visie
Wat betreft de factor visie, ervaren consulenten OZL een gebrek aan kennis over andere culturen en weinig openheid over ziekte door leerlingen en ouders als belemmerend voor interculturele samenwerking. Vanwege een gebrek aan kennis over cultuurverschillen, ervaren consulenten OZL het afstemmen van hun handelen op leerlingen en ouders uit andere culturen als lastig. Kennis houdt daarnaast verband met het zelfinzicht van consulenten OZL, zo wordt door hen aangegeven. Het gaat hierbij over het besef dat zij wellicht anders over bepaalde dingen denken dan samenwerkingspartners en wat daarvan de betekenis is of kan zijn. Literatuuronderzoek heeft uitgewezen dat bewustzijn van het eigen referentiekader en de wijze waarop wij als individu op een bepaalde situatie reageren, bevorderend is voor interculturele communicatie. Consulenten OZL beamen dit gegeven. Het ervaren van geen of weinig openheid over ziekte door leerlingen en ouders wordt volgens consulenten OZL tenslotte als belemmerend ervaren omdat dit in Nederland de norm is.
Advies
Op basis van bovenstaande wordt aan consulenten OZL uit de regio’s IJsselgroep, Midden- en Oost-Brabant en Midden- en Zuid-Limburg aanbevolen om met elkaar in gesprek te gaan over het beleid omtrent tolken, het inzetten van talige interventies, kennisverwerving en -deling en persoonlijke waarden, normen en opvattingen in relatie tot interculturele samenwerking.
Belang van Zelfbewustzijn
De gesprekken met mijn collega’s, een zieke leerling en haar moeder, hebben mij een mooi inkijkje gegeven in het thema cultuur. Een thema dat, zo is gebleken, uit vele lagen bestaat en fundamentele zaken als identiteit betreft. Het was mij dan ook een waar genoegen, om hiermee aan de slag te zijn geweest. Wat ik uit dit onderzoek meeneem naar mijn toekomstige werk als pedagoge, is het belang van zelfbewustzijn. Inzicht in de wijze waarop ik als individu op bepaalde situaties reageer en hoe zich dit verhoudt tot mijn referentiekader, vormt immers de basis voor het juist interpreteren van gedrag of woordkeuze van anderen. In contact met kinderen, jongeren, ouders en andere opvoeders, acht ik dit als zeer waardevol.
Afgestudeerd!
Leuk om bovenstaande resultaten met jullie te kunnen delen. Met veel trots kan ik melden, dat ik mijn afstudeeronderzoek met het cijfer 9 heb afgerond.
Mocht u vragen hebben of nadere informatie willen hebben over mijn onderzoek, neem gerust contact met mij op. Mijn e-mailadres is Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.